Een origineel verhaal over werken en leren in de natuur
We schetsen in dit artikel een stukje idealisme en nemen een kijkje achter de schermen. Dan weet je een beetje waar voor we boeren en met wie je samen gaat werken.
Dit artikel is geschreven door een medewerkster van De Tuinen van de Hagert om haar passie voor schrijven te ontwikkelen en de (eventuele) nieuwkomers kennis te laten maken met een werkplek vol diversiteit.
Welkom in De Tuinen van de Hagert!
Op deze werk- en leerplek is er vrijheid om in je eigen tempo te werken. Dit is in de huidige economische maatschappij waarin gestreefd wordt naar winstcijfers in plaats van duurzaamheid en regeneratie niet vanzelfsprekend.
Hier is aandacht voor de natuur en haar diversiteit, voor de lokale samenwerkingsverbanden en voor jouw innerlijke groeiproces. Vanuit deze werk en leerplek ga je met eigen ogen ontdekken hoe je onderdeel bent van een positieve impact op de natuur. Het werk- en leerproces bij De Tuinen van de Hagert nodigt je uit om met beide voeten op de grond in verbinding te staan met een deel van ons gedrag dat gezien wil worden. Om jou als nieuwkomer een kijkje achter de schermen te geven, zijn werknemers bij elkaar gekomen om informatie uit te wisselen. Wist je dat sommige van ons al meerdere seizoenen op deze plek werken? Andere werken hier pas een paar maanden. Voel je vrij om ieder van ons om hulp vragen als je iets wilt weten. Wij zijn benieuwd naar wat de tuin jou gaat leren.
In gesprek met
Arida: werkt hier nu zes jaar. “Ik heb nog meegemaakt dat de zwarte keet waar we in de ochtend verzamelen er niet was. We zaten vijf jaar geleden nog met een man of tien in een kleine schaft keet. Die ene die nu vlak bij de composthoop staat. Ook heb ik de drie fases van de permacultuur visie meegemaakt. De eerste fase was de proef om te kijken of het bij ons past. De tweede fase was het aanleggen van de tuin en het uitvogelen van de loopfiguren. En de derde fase is een gezond bodemleven met al haar diversiteit ontwikkelen. Wat ik heb geleerd van werken in een tuin: “In de tuin leer je omgaan met jezelf.”
Yonna: “In november 2020 ben ik hier komen werken. Mijn eerste klus was het bouwen van een hok voor de kwartels. In de winter doen we vooral herstelwerkzaamheden. De piramides die je in de tuin ziet, zijn door ons gelast. Ik ben begonnen met een halve dag in de week. En nu werk ik 2 dagen in de week. Ik haal rust en voldoening uit mijn werk. Sinds ik hier ben, weet ik: Ik kan meer dan ik dacht. Mijn droom is om off the grid zelfvoorzienend te leven. Ik voel dat deze droom mogelijk is.”
Carlito: “Ik weet hoe ik hutten bouwde op de basisschool met vrienden. Ik ontfermde mij over het inrichten van de tuin van de hut. Nu ben ik 21 en krijg ik de kans om samen te werken met de natuur. Ton laat mij weten wat er moet gebeuren. En stelt dan de vraag of ik deze vaardigheid al eens eerder heb geleerd en of ik hier hulp bij nodig heb. Zijn rustige manier van begeleiding doet mij goed. Ik droom ervan om als hovenier voedselbossen aan te leggen en te onderhouden. En parken in de stad te voorzien van fruitbomen. Na de zomer ga ik beginnen aan een hoveniersopleiding.”
Robin werkt hier iets langer dan een jaar: “Voor ik hier kwam, had ik wel ervaring met tuinieren. Ik hielp mijn vader in zijn tuin. Maar honderd kleine plantjes uit de kwekerij zien opgroeien in de aarde tot bijvoorbeeld een koolrabi is toch van een ander kaliber. Voor mij is de structuur van het werk belangrijk. Het was in het begin wel even wennen. Het leukste aan werken bij de Hagert vind ik bestellingen maken en in de marktkraam staan. Mensen bedienen, groente bij elkaar zoeken en hopen dat ze met een lach naar huis gaan. Mijn groeiproces verloopt stabiel omdat ik geen druk voel om snel te moeten werken.”
Bernadette: “Mijn globale werktaak op dit moment is mensen begeleiden. In de afgelopen 8 jaar hebben we ongeveer 75 mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt mogen helpen. Wat opvalt is dat er mensen met een HBO + diploma komen die op zoek zijn naar wat ze nu echt willen. Men zegt dat voor mensen met een diploma de hele wereld aan hun voeten ligt. Toch zie je dat zij ondanks hun kennis niet altijd kunnen vinden wat ze gelukkig maakt. Waar ligt dat aan? Dat is voor iedereen een eigen zoektocht. Wat wij bij de Hagert proberen is mensen die zoekende zijn handvatten te geven, zodat zij kunnen uitvogelen wat ze nodig hebben om voldoening te halen uit het werken.”
Boerenportret
Dit is boer Peer. Hij is 30 jaar oud en staat voor de opdracht om het landbouwbedrijf van zijn vader over te nemen. De familie van Peer heeft 10 hectare grond waar de kost mee verdiend wordt.
Op de akkers verbouwt zijn vader al jaren één soort aardappel. De oogst wordt via verschillende wegen geëxporteerd naar supermarkten in het binnen en buitenland. Om op grote schaal winst te produceren, mag er niks fout gaan. Daarom kiest de vader van Peer ervoor om schadelijke bestrijdingsmiddelen te gebruiken. Hij is zich bewust dat deze pesticide in de grond, in het grondwater en in het voedsel terecht komt, maar hij kan zich geen slechte oogst veroorloven. Deze vorm van landbouw is destructief en ongezond. Door de constante bezetting van hetzelfde gewas, kent de landbouwgrond geen diversiteit meer. De oude boer probeert de grond tot leven te wekken met (biologische) bemesting, maar ook (biologische) mest is gevoelig voor ziektes. De vruchtbaarheid die de natuur te bieden heeft, is een sprookje geworden. Vader vindt er niets meer aan en geeft het stokje over aan zijn zoon.
Of Peer nu wordt blij gemaakt met een dooie mus zal hem een worst wezen. De tijdsgeest van deze jonge knaap sluit aan op die van de nieuwe generatie boeren. Deze generatie heeft als doelstelling regeneratief en duurzaam het land bewerken. Peer gelooft dat de natuur zich kan herstellen. De vragen die door hem heen stromen zijn onder andere: Hoe kan ik een bodem vol mineralen en micro-organisme creëren? En is de consument veerkrachtig genoeg om haar koopgedrag te veranderen? Zal men de waarde van gezond seizoensgebonden voedsel herontdekken? Peer gaat de antwoorden op zijn nieuwsgierigheid niet vinden in zijn hoofd. Er moet een cultuuromslag plaatsvinden in de voedsel en fruit teelt en Peer wil een schakel zijn. Een belangrijke stap is om de boer en de consument dichter naar elkaar toe te laten groeien.
Verandering. Wederopbouw. Veerkracht
In de aankomende periode staat er van alles op het programma om je leergierigheid te ontwikkelen. Zo wordt er gewerkt aan een introductieles: Permacultuur. En als jij zelf met goede ideeën komt, worden deze initiatieven ook aangemoedigd. Denk bijvoorbeeld aan het bijhouden van een persoonlijk tuindagboek om je bevindingen in te noteren. Creatief koken met voedsel uit de tuin. Jezelf ontfermen over een bijzonder project.